Program otvaranja SNS 2013 – „Ja sam Narod“

U večernjim časovima na sceni Slovačkog vojvođanskog pozorišta u Bačkom Petrovcu uz prisustvo mnogobrojnih zvanica dana 2. avgusta 2013. god. svečano su bile otvorene 52. Slovačke narodne svačanosti. Program otvaranja je bio koncipiran u duhu 10. godišnjice Nacionalnog saveta slovačke nacionalne manjine i paralelno je bio emitovan preko direktnog televizijskog prenosa Radio-televizije Vojvodina.

Pozdravni govor je pripao predsednici NSSNM i potpredsednici Skupštine APV Ani Tomanovoj Makanovoj, koja je pročitala pozdravno pismo predsednika Slovačke Republike Ivana Gašparoviča. U nastavku uvodnog dela visoke zvaničnike i sve prisutne su pozdravili: predsednik Opštine Bački Petrovac i predsednik organizacionog odbora SNS 2013 Pavel Marčok i predsednica Matice slovačke u Srbiji Katarina Melegova Melihova.

Sledio je nastavak dodele nagrada zaslužnim institucijama i pojedincima, koji su u okviru raznih aspekata sarađivali sa NSSNM i doprineli njenom unapređenju u proteklom desetogodišnjem periodu a koje je počelo dan ranije – već 1. avgusta u Skupštini APV. U petak je dakle u okviru otvaranja SNS u B. Petrovcu u ime vlade Republike Srbije Zlatnu plaketu NSSNM primio Ivica Dačić, premijer i ministar unutrašnjih poslova RS. U ime vlade Slovačke Republike Zlatnu plaketu je primio Miroslav Lajčak, potpredsednik vlade i ministar spoljnih poslova i europskih pitanja. Gospodin Lajčak je primio još jedno visoko – lično  priznanje – Nagradu NSSNM za promovisanje i afirmisanje naše kulture ne samo u Srbiji nego i u Slovačkoj i za aktivnosti za koje se zalagao u korist naše slovačke zajednice.

Sledio je gala program „Ja sam narod“, koji je bio na visokom umetničkom i idejnom nivou a koji je bio inspirisan 10. godišnjiom NSSNM. U njemu je nastupilo oko 200 učesnika ne samo iz većine naših slovačkih vojvođanskih sredina, nego i dva operska pevača iz Slovačke.

Prema mišljenju autora scenarija i reditelja Mihala Babiaka „idejna orijentacija ovog programa je imala za cilj da obradi teme koje predstavljaju centralni deo problematike i misije Nacionalnog saveta slovačke nacionalne manjine u Srbiji – Ko smo u stvari mi – Slovaci? Ko smo mi – vojvođanski Slovaci? Kakva je misija NS u životu vojvođanskih Slovaka? Dijalog, koji se na početku odvijao između predsednice Nacionalnog saveta i izabranih aktera, postepeno se proširio na široki spektar socijalnog horizonta vojvođanskih Slovaka. Pitanja i odgovori u obliku „beskonačne reke“ prema mikrofonu dolazećih i odlazećih vojvođanskih Slovaka su formulisale, prezentovale, govorile „grupice“ od tri, četiri predstavnika pojedinih socijalnih i kulturnih grupacija: učitelja, novinara, sveštenika, poljoprivrednika, studenata, penzionera, naučnih radnika, književnika, domaćica, slikara naivne umetnosti, zanatlija, lekara, advokata, svadbenih svirača, univerzitetskih profesora, pozorišnih umetnika, predsednika kulturno-umetničkih društava, stručnjaka, koji su se posle završetka studija vratili u Vojvodinu i sl.

U ovu in continuo „reku“ ljudi koji su dolazili i odlazili, ulazili su renomirani muzički interpretatori klasične muzike iz redova vojvođanskih Slovaka, crkveni hor iz Bačkog Petrovca i najreprezentativniji plesači. Njihove umetničke tačke su predstavljale nastavak prethodnog dijaloga, ali preko njihovih ličnih izražajnih sredstava. Ova „reka“ ljudi, ovaj neprekidan tok sveta, u kojem svaki poseban deo nosi sa sobom poruku o svom poreklu, o svom narodnom bivstovanju, rezultirala je u ideji programa: narod je unutar svakog člana naroda a svaki čovek posebno je nosilac ideje naroda; svaki pojedinac sam sebi može da kaže da su u njemu zapisani i sačuvani tajna i bivstvovanje naroda, svaki pojedinac je fizičko sanduče ideje naroda. I eto naziva programa: „Ja sam narod“. Muzičke tačke su proizilazile iz dela slovačkih kompozitora, koji su bili povezani sa slovačkom vojvođanskom sredinom – Mikulaš Šnajder-Trnavski i ostali.“ (prema M. Babiaku)

Učesnici Programa otvaranja SNS dana 2. avgusta 2013. – „Ja sam narod“ su bili: predsednica NSSNM Ana Tomanova Makanova, konferansijeri: Jan Struhar iz Novog Sada i Branislav Čeman iz Kisača, učitelji u penziji: Veno Nehvatal iz Stare Pazove, Ružena Kraticova iz Padine, Ana Hansmanova a Katarina Kopčokova iz Bačkog Petrovca, Alžbeta Hriešikova iz Kovačice i Elena Surova z Kisača, aktivni učitelji: Ruženka Ðurikova z Erdevika, Jan Kolarik iz Padine i Eva Poliakova Hrkova iz Kovačice, novinari: Milina Florianova iz B. Petrovca, Vladimir Huđec iz Hajdučice i Vladimira Dorčova Valtnerova iz Maglića, evangelički sveštenici: Jasmina Kotasova Medveđova – deluje u Silbašu, Vladislav Ivičiak – deluje u B. Petrovcu, Igor Feldi – deluje u St. Pazovi, Jan Zahorec – deluje u Pivnicama, Jaroslav Kopčok – deluje u Gložanu, Jaroslav Javornik – deluje u Kulpinu, studentkinje: Ema Koruniakova iz Kulpina, Ljudmila Vicianova iz B. Petrovca i Adela Obšustova iz Aradca, svadbeni svirači: Jan Dobrik iz Selenče, arch. Ivan Babka iz Kovačice i Mihal Vida iz Kulpina, poljoprivrednici: Vladimir Ðurik iz Erdevika, Martin Marko iz Vojlovice – Pančeva i Pavel Breznik iz Padine, predstavnici srpskog naroda: Todor Radanov, Jovanka Zimova a Aleksandra Haška iz Kulpina, advokati: Zuzana Tarnociova iz B. Petrovca, Zlatko Šimak iz Padine i Miroslav Kralik iz Bratislave, lekari: Janja Urbančekova Fejzulahi, Jan Ribovič i Ana Boldocka Ilić iz B. Petrovca, zanatlije: Pavel Široki iz Aradca, Martin Klatik iz N. Sadu a Jaroslav Šimon iz Pivnica, slikari naivne umetnosti: Zuzana Vereski i Jan Glozik iz Kovačice i Ana Kotvašova iz Padine, naučni radnici: Gabriela Gubova Červena iz Pivnica, Janko Červenski i Ruženka Šimoniova Černakova iz B. Petrovca, domaćice: Marija Struharikova iz Kulpina, Zuzana Ðurovkova iz Kisača i Ana Širkova iz Padine, književnici: Marija Kotvašova Jonašova i Mihal Bireš iz Kovačice i Mihal Ðurovka iz Kisača, profesionalna glumica Andreja Vozarova iz Kisača – Bratislave, dramaturg Jan Halupka iz Kulpina – Zvolena i studentkinja glume u Bratislavi Danka Svetlikova iz Kovačice, stručnjaci, koji su se posle studija vratili u Vojvodinu: Hana i Marijan Pavlov iz B. Petrovca ia Milina Sklabinski iz N. Sadu, predsednici društava: Ivan Bagljaš iz Aradca, Mihal Čiliak iz Kulpina i Ana Hrćanova Leskovac iz Kisača, pevačica Olivera Gabriniova iz B. Petrovca, diplomirani filolog Katarina Mosnakova iz N. Sadu, pijanisti: Marina Kanjova iz B. Petrovca i Marek Stupavski iz N. Sada, Kamerni hor Musica Viva iz B. Petrovca – umetnički rukovodilac Mariena Stankovićova Krivakova, crkveni hor iz B. Petrovca – umetnički rukovodilac Jan Siroma, gudački orkestar iz N. Sada – umetnički rukovodilac Ervin Malina i dirigent Slovenka Benkova Martinkova iz B. Petrovca, Slovački umetnički ansambl „Krajan – Vojvodina“ – umetnički rukovodilac Mihal Čiliak, operska pevačica Jaroslava Benka Vlček iz N. Sada i operski pevači – gosti iz Slovačke Republike Radoslava Mičova i Martin Mikuš.

NSSNM je za potrebe ovog programa obezbedio: celodnevnu ishranu i osveženje za sve učesnike programa, putne troškove za sve učesnike, ozvučenje i rasvetu, tzv. „led ekran“, učesnike profesionalce i td. Značajna finansijska podrška za ovaj program je pristigla i iz Ureda za Slovake u inostranstvu.